Hotjar Kurulumu ve Yorumlama (2025): Veri Madenciliği Rehberi

Web Sitenizin Kör Noktaları: Neden Ziyaretçileriniz Müşteriye Dönüşmüyor?

Her gün yüzlerce, belki de binlerce ziyaretçi sitenize geliyor. Google Analytics size bu ziyaretçilerin nereden geldiğini, hangi sayfalarda gezindiğini söylüyor. Ancak anlatmadığı çok kritik bir şey var: Neden? Neden o mükemmel tasarlanmış ürün sayfasından geri çıktılar? Neden iletişim formunuzun son alanında tereddüt edip sekmeyi kapattılar? İşte bu ‘neden’ sorusunun cevapsız kalması, dijital pazarlamadaki en büyük bütçe ve zaman kaybının temel sebebidir. 2025’in kullanıcı odaklı Google algoritmaları, artık sadece anahtar kelimelere değil, ziyaretçilerinize sunduğunuz gerçek deneyime odaklanıyor. Eğer kullanıcılarınız sitenizde hayal kırıklığı yaşıyorsa, Google bunu hisseder ve sıralamanızı düşürür. Bu noktada devreye Hotjar kurulumu ve yorumlama giriyor. Hotjar, bir analiz aracından çok daha fazlasıdır; sitenize gelen her bir ziyaretçinin omuzlarının üzerinden bakmanızı sağlayan bir dijital dürbündür. Bu rehberde, Hotjar’ın sadece renkli ısı haritalarından ibaret olmadığını, aksine onu bir veri madenciliği aracına dönüştürerek kullanıcıların zihnini okuyabileceğinizi ve dönüşüm oranlarınızı katlayacak eyleme geçirilebilir içgörüler elde edebileceğinizi adım adım keşfedeceksiniz. Kurulumdan başlayarak, en karmaşık raporları bile bir uzmanın gözüyle yorumlamaya hazır olun.

Hotjar Nedir ve Neden 2025’in CRO Stratejinizin Merkezinde Olmalı?

Hotjar, tek bir script üzerinden web sitenizdeki kullanıcı davranışlarını görsel olarak analiz etmenizi sağlayan bir ‘davranış analitiği’ ve geri bildirim aracıdır. Geleneksel analitik araçları (Google Analytics gibi) size ‘ne’ olduğunu (örneğin, %70 hemen çıkma oranı) söylerken, Hotjar size ‘neden’ olduğunu (örneğin, kullanıcıların mobil menüyü bulamadığı için siteden çıktığını) gösterir. 2025 ve sonrası için bu ayrım, hayati önem taşımaktadır. Google’ın E-E-A-T (Experience, Expertise, Authoritativeness, Trustworthiness) prensiplerine yaptığı vurgu, özellikle ‘Experience’ (Deneyim) metriğini ön plana çıkarmıştır. Kullanıcının sitenizdeki deneyimi ne kadar pürüzsüz ve tatmin ediciyse, Google gözündeki değeriniz de o kadar artar. Hotjar, bu deneyimi iyileştirmek için size doğrudan bir yol haritası sunar. Sadece bir CRO aracı değil, aynı zamanda güçlü bir SEO aracıdır. Çünkü kullanıcıların sinirlenip çıktığı (rage clicks), aradığını bulamayıp geri döndüğü (pogo-sticking) veya içeriğinizle etkileşime girmediği sayfaları tespit ederek, bu sorunları çözmenize ve dolayısıyla Google’a olumlu sinyaller göndermenize olanak tanır. Unutmayın, Hotjar yorumlama yeteneği, sizi rakiplerinizden ayıracak, varsayımlarla değil, gerçek kullanıcı verileriyle hareket etmenizi sağlayacak en değerli yetkinliklerden biridir.

Isı Haritaları (Heatmaps): Kullanıcıların nereye tıkladığını, ne kadar aşağı kaydırdığını ve farelerini nerelerde gezdirdiğini gösterir.
Ekran Kayıtları (Recordings): Anonimleştirilmiş ziyaretçi oturumlarını video gibi izlemenizi sağlar.
Dönüşüm Hunileri (Funnels): Kullanıcıların belirli bir hedef (örneğin, satın alma) yolculuğunda hangi adımda siteyi terk ettiğini gösterir.
Form Analizi (Form Analytics): Formlarınızın hangi alanlarının kullanıcıları zorladığını veya vazgeçirdiğini ortaya çıkarır.
Geri Bildirim ve Anketler (Feedback & Surveys): Kullanıcılara doğrudan sorular sorarak nitel veri toplamanızı sağlar.

Bu araçların tamamı, dijital pazarlama uzmanlarının en büyük kabusu olan ‘belirsizliği’ ortadan kaldırmak için tasarlanmıştır. Bu rehberle bu araçların her birini usta bir şekilde kullanmayı öğreneceksiniz.

Adım Adım Hotjar Kurulumu: 5 Dakikada Veri Toplamaya Başlayın

Hotjar’ın en güzel yanlarından biri, teknik bilgi gerektirmeden kolayca kurulabilmesidir. Temelde, sitenizin her sayfasında çalışacak küçük bir JavaScript kodunu sitenize eklemeniz yeterlidir. İşte en popüler iki yöntemle Hotjar kurulumu:

Yöntem 1: Google Tag Manager (GTM) ile Kurulum (Önerilen)

Eğer sitenizde Google Tag Manager kullanıyorsanız, bu en temiz ve en esnek yöntemdir. Kodlarla uğraşmanıza gerek kalmaz.

Hotjar Hesabınızı Oluşturun: Hotjar’ın resmi sitesine gidin ve bir hesap oluşturun. Ücretsiz planı, başlangıç için oldukça cömerttir.
Site ID’nizi Kopyalayın: Kurulum ekranında size özel, rakamlardan oluşan bir ‘Site ID’ verilecektir. Bu ID’yi kopyalayın.
Google Tag Manager’a Giriş Yapın: GTM hesabınızı açın ve ilgili konteyneri seçin.
Yeni Etiket Oluşturun: ‘Etiketler’ bölümünden ‘Yeni’ butonuna tıklayın. ‘Etiket Konfigürasyonu’ alanına tıklayın ve arama çubuğuna ‘Hotjar’ yazın. ‘Hotjar Tracking Code’ seçeneğini seçin.
Site ID’nizi Yapıştırın: Açılan alana, 2. adımda kopyaladığınız Hotjar Site ID’nizi yapıştırın.
Tetikleyiciyi Ayarlayın: ‘Tetikleme’ bölümüne tıklayın ve ‘All Pages’ (Tüm Sayfalar) seçeneğini seçin. Bu, Hotjar kodunun sitenizin tüm sayfalarında çalışmasını sağlar.
Kaydedin ve Yayınlayın: Etiketinize bir isim verin (örn: ‘Hotjar Kodu’), kaydedin ve GTM panelinizin sağ üst köşesindeki ‘Gönder’ butonuyla değişiklikleri yayınlayın.

Tebrikler! Birkaç dakika içinde Hotjar panelinizde ‘Veri bekleniyor…’ durumunun ‘Aktif’e döndüğünü göreceksiniz.

Yöntem 2: Manuel Kurulum (Kodu Doğrudan Ekleme)

Eğer GTM kullanmıyorsanız, kodu doğrudan sitenizin kaynak koduna ekleyebilirsiniz.

Takip Kodunu Kopyalayın: Hotjar kurulum ekranında size sunulan JavaScript kod parçasının tamamını kopyalayın.
Sitenizin Head Etiketine Erişin: Sitenizin (WordPress, Shopify, özel yazılım vb.) yönetim paneline girin. Kodun, sitenizin <head> etiketleri arasına eklenmesi gerekmektedir. WordPress’te bunu genellikle ‘Görünüm’ -> ‘Tema Dosyası Düzenleyici’ -> ‘header.php’ dosyası üzerinden veya ‘Insert Headers and Footers’ gibi bir eklenti ile yapabilirsiniz.
Kodu Yapıştırın ve Kaydedin: Kodu, </head> etiketinin hemen öncesine yapıştırın ve dosyayı kaydedin.
Doğrulama Yapın: Hotjar panelinize geri dönün ve doğrulamayı başlatın. Hotjar, kodu sitenizde bulduğunda kurulumu onaylayacaktır.

Her iki yöntem de oldukça basittir. Kurulum tamamlandıktan sonra, Hotjar veri toplamaya başlar ve asıl eğlenceli kısım olan veri yorumlama aşamasına geçebilirsiniz.

Isı Haritaları (Heatmaps) Yorumlama Sanatı: Renklerin Ötesindeki Anlamlar

Isı haritaları, Hotjar’ın en bilinen özelliğidir ancak çoğu kullanıcı bu haritaları sadece ‘renkli resimler’ olarak görür. Oysa her bir heatmap türü, farklı bir kullanıcı hikayesi anlatır. Bu hikayeleri doğru okumak, doğrudan dönüşüm oranı optimizasyonu (CRO) fırsatlarını ortaya çıkarır.

1. Tıklama Haritaları (Click Maps): ‘Kırık’ Deneyimleri ve Gizli Fırsatları Bulma

Tıklama haritaları, kullanıcıların bir sayfada en çok nereye tıkladığını gösterir. Kırmızı alanlar en çok, mavi alanlar en az tıklanan yerlerdir. Bu haritaları analiz ederken sormanız gereken sorular şunlardır:

Kullanıcılar tıklanabilir olmayan elementlere tıklıyor mu? Bu, bir UX (kullanıcı deneyimi) felaketidir. Örneğin, bir ikon veya başlık, bir buton gibi görünüyor ama aslında link değilse, kullanıcılar burada hayal kırıklığı yaşar. Bu, ‘rage click’ adı verilen sinirli tıklamalara yol açabilir. Bu elementleri tıklanabilir yapmak veya tasarımlarını değiştirmek, anında bir iyileştirme sağlar.
Ana Eylem Çağrısı (CTA) butonları yeterince dikkat çekiyor mu? ‘Sepete Ekle’ veya ‘Teklif Al’ gibi en önemli butonlarınız ‘soğuk’ renklerdeyse (mavi, yeşil), bu onların gözden kaçtığı anlamına gelir. Tasarımlarını, renklerini veya konumlarını A/B testine tabi tutmak için mükemmel bir hipoteziniz var demektir.
Kullanıcılar en çok hangi menü veya filtre seçeneklerine tıklıyor? Bu, kullanıcılarınız için en önemli olan özellikleri ve kategorileri anlamanızı sağlar. Belki de en çok tıklanan kategori, ana sayfanızda daha görünür bir yerde olmalıdır.

Mini Vaka Analizi:

Bir e-ticaret sitesinin ürün sayfasında, ürün görsellerinin altındaki ‘marka logosu’nun kıpkırmızı olduğunu fark ettik. Logo tıklanabilir değildi. Bu, kullanıcıların o markanın diğer ürünlerini görmek istediğini ama yapamadığını gösteren net bir sinyaldi. Logoyu markanın kategori sayfasına linkleyerek, site içi gezinmeyi kolaylaştırdık ve kategori sayfası ziyaretlerini %22 artırdık.

2. Kaydırma Haritaları (Scroll Maps): İçeriğinizin En Zayıf Halkası Nerede?

Kaydırma haritaları, ziyaretçilerin sayfanın ne kadarını gördüğünü gösterir. Kırmızı alanlar ziyaretçilerin %100’ünün gördüğü, mavi ve griye dönen alanlar ise daha az kişinin ulaştığı yerlerdir.

Ortalama Fold (Ekranın ilk görünen kısmı) nerede? Bu çizgi, kullanıcıların sayfayı kaydırmadan önce gördüğü son noktayı belirtir. En önemli mesajlarınızın ve CTA butonlarınızın bu çizginin üstünde olduğundan emin olun.
Kullanıcılar nerede kaydırmayı bırakıyor? Sayfanın ortasında ani bir renk değişimi (örneğin, turuncudan maviye keskin bir geçiş) varsa, o noktada içeriğinizin sıkıcılaştığı veya alakasızlaştığı anlamına gelir. Belki uzun bir metin bloğu, bir video veya ilgi çekici bir görselle bölünmelidir.
Önemli bilgiler sayfanın en altında mı kalıyor? Fiyatlandırma tablonuz veya müşteri yorumlarınız, kullanıcıların sadece %20’sinin ulaştığı bir alandaysa, bu bilgiyi daha yukarı taşımayı düşünmelisiniz.

3. Hareket Haritaları (Move Maps): Kullanıcının Gözü Nereye Takılıyor?

Masaüstü kullanıcıları için geçerli olan bu harita, fare imlecinin nerelerde gezdirildiğini gösterir. Araştırmalar, fare hareketi ile göz hareketinin yüksek oranda korelasyon gösterdiğini belirtir. Bu harita, kullanıcıların hangi metinleri okuduğunu, hangi görsellere baktığını ve hangi alanlarda tereddüt ettiğini anlamak için paha biçilmezdir.

Ekran Kayıtları (Session Recordings): Kullanıcınızın Omuzlarının Üzerinden Bakın

Isı haritaları size ‘ne’ olduğunu toplu olarak gösterirken, ekran kayıtları size tek bir kullanıcının yaşadığı deneyimin ‘neden’ini birebir gösterir. Yüzlerce kaydı izlemek zaman alıcı olabilir, bu yüzden anahtar olan, en değerli kayıtları bulmak için filtreleme yapmaktır.

Filtreleme Teknikleri: Kritik Anları Yakalayın

Hotjar’ın ‘Recordings’ bölümünde, oturumları şu gibi özelliklere göre filtreleyebilirsiniz:

Rage Clicks (Öfkeli Tıklamalar): Kullanıcının kısa bir süre içinde aynı yere defalarca tıkladığı oturumları bulun. Bu, çalışmayan bir butonu veya hayal kırıklığı yaratan bir elementi anında tespit etmenizi sağlar.
U-Turns (Geri Dönüşler): Kullanıcının bir sayfaya gidip hemen bir önceki sayfaya geri döndüğü oturumlar. Bu, o sayfanın kullanıcının beklentisini karşılamadığını veya kafa karıştırıcı olduğunu gösterir.
Çıkış Sayfası (Exit Page): Özellikle sepet veya ödeme sayfası gibi kritik sayfalardan çıkış yapan kullanıcıların kayıtlarını izleyin. Terk etmeden hemen önce ne yaptıklarını görmek, altın değerinde bilgiler sunar.
Süre ve Eylem Sayısı: Çok kısa süren (hemen çıkanlar) veya çok uzun süren (zorlananlar) oturumları inceleyin.

Birkaç tane ‘rage click’ içeren veya ödeme sayfasından çıkışla sonuçlanan kaydı izlemek bile, sitenizdeki en büyük engelleri anlamanız için yeterli olabilir. Bu, varsayımları ortadan kaldıran ve doğrudan sorunun kaynağını gösteren bir yöntemdir. Bu sorunları çözmek için kullanıcı dostu web tasarım prensiplerini uygulamak, dönüşümlerinizi doğrudan etkileyecektir.

Dönüşüm Hunileri (Funnels) ve Form Analizi: Sızıntıları Tespit Edin ve Tıkayın

Hedef kitlenizin en büyük sorusuna geldik: ‘Kullanıcılar neden formu doldurmuyor?’ Hotjar’ın Funnels ve Forms özellikleri, bu soruyu cevaplamak için tasarlanmıştır.

Dönüşüm Hunisi (Funnel) Analizi

Bir huni, kullanıcının bir hedefi tamamlamak için izlemesi gereken adımlar dizisidir. Örneğin, bir e-ticaret hunisi şöyle olabilir: Ürün Sayfası -> Sepete Ekle -> Ödeme Sayfası -> Teşekkürler Sayfası.

Hotjar’da bu huniyi tanımladığınızda, size her adım arasında ne kadar kullanıcı kaybettiğinizi yüzde olarak gösterir. Örneğin, ödeme sayfasına gelen 100 kullanıcıdan sadece 40’ı işlemi tamamlıyorsa, bu adımda %60’lık bir ‘sızıntı’ var demektir. Asıl güç, bu sızıntının üzerine tıklayarak, o adımda siteyi terk eden kullanıcıların ekran kayıtlarını izleyebilmektir. Belki de kargo ücretini son anda görüp vazgeçiyorlar, belki de bir form alanı çalışmıyor. Bu kayıtlar size tam olarak ne olduğunu gösterecektir.

Form Analizi (Form Analytics)

İletişim, üyelik veya teklif formlarınız, dönüşümlerinizin kalbidir. Hotjar Form Analytics, formunuzun performansını alan bazında inceler:

Boş Bırakılma Oranı (Drop-off): Hangi alanın en çok boş bırakıldığını gösterir. Bu genellikle kullanıcıların cevabını bilmediği veya paylaşmak istemediği bir alandır. ‘TC Kimlik No’ veya ‘Şirket Cironuz’ gibi alanlar genellikle yüksek drop-off oranlarına sahiptir.
Doldurma Süresi (Time to Fill): Hangi alanın kullanıcıların en çok vaktini aldığını gösterir. Uzun süre alan bir alan, sorunun kafa karıştırıcı veya çok fazla düşünme gerektirdiğini işaret eder.
Yeniden Doldurma (Refills): Kullanıcıların bir alanı doldurduktan sonra silip tekrar doldurduğu durumları gösterir. Bu genellikle o alanda bir validasyon hatası (örn: ‘Telefon numaranızı bitişik yazın’) olduğuna işarettir.

Bu verilerle, gereksiz form alanlarını kaldırabilir, kafa karıştırıcı alanları daha anlaşılır hale getirebilir ve form gönderme sürecini pürüzsüzleştirerek dönüşümlerinizi artırabilirsiniz.

Hotjar Verilerini Eyleme Geçirilebilir Stratejilere Dönüştürme

Veri toplamak işin sadece ilk adımıdır. Asıl sihir, bu verileri eyleme geçirilebilir A/B testi hipotezlerine dönüştürmektir. Gözlemlerinizi bir stratejiye dönüştürme süreci şöyledir:

Gözlem (Hotjar Verisi) -> Soru (Neden oluyor?) -> Hipotez (Eğer bunu değiştirirsem…) -> Test (A/B Testi)

İşte size bu süreci gösteren bir tablo:

Hotjar Gözlemi	Ortaya Çıkan Soru	A/B Testi Hipotezi	Önerilen Eylem
Tıklama haritası, kullanıcıların tıklanabilir olmayan bir ürün özelliğine tıkladığını gösteriyor.	Kullanıcılar bu özellik hakkında daha fazla bilgi mi arıyor?	Eğer bu özelliğin üzerine gelince açıklama gösteren bir tooltip eklersek, kullanıcı memnuniyeti artar ve kafa karışıklığı azalır.	Özelliğe tooltip ekleyerek yeni bir versiyon oluştur ve Google Optimize gibi bir araçla test et.
Kaydırma haritası, kullanıcıların %70’inin müşteri yorumlarına ulaşmadan sayfadan ayrıldığını gösteriyor.	Müşteri yorumları yeterince görünür değil mi? Sosyal kanıtı kaçırıyor muyuz?	Eğer en iyi 3 müşteri yorumunu sayfanın daha üst kısmına, ürün açıklamasının yanına taşırsak, güven artar ve dönüşüm oranı yükselir.	Sayfa tasarımını değiştirerek yorumları yukarı taşı ve dönüşüm oranını izle.
Form analizi, ‘Telefon Numarası’ alanının en yüksek terk edilme oranına sahip olduğunu gösteriyor.	Kullanıcılar telefon numaralarını paylaşmaktan çekiniyor mu? Bu alan gerçekten gerekli mi?	Eğer telefon numarası alanını ‘isteğe bağlı’ yaparsak veya tamamen kaldırırsak, formu doldurma oranı artacaktır.	Telefon alanını isteğe bağlı yapan bir form versiyonu oluştur ve gönderim oranlarını karşılaştır.

Bu sistematik yaklaşım, sizi ‘sanırım bu butonu kırmızı yapsam iyi olur’ gibi rastgele değişikliklerden kurtarır ve her değişikliğinizi veriye dayalı, sağlam bir temele oturtur. Bu yaklaşım, başarılı projelerimizde defalarca kanıtlanmıştır.

Sık Yapılan Hotjar Yorumlama Hataları ve Profesyonel İpuçları

Hotjar güçlü bir araçtır ancak yanlış yorumlandığında sizi yanlış yönlendirebilir. İşte kaçınmanız gereken yaygın hatalar ve profesyonel ipuçları:

Hata 1: Tek Bir Kayda veya Haritaya Göre Karar Vermek

Tek bir kullanıcının tuhaf davranışı, genel bir sorun olduğu anlamına gelmez. Bir ekran kaydında gördüğünüz bir sorunu, ısı haritalarında veya diğer kayıtlarda da bir desen olarak arayın. Karar vermeden önce yeterli veri (genellikle en az 1000-2000 sayfa görüntülemesi) birikmesini bekleyin.

Hata 2: Segmentasyon Yapmamak

Tüm verileri bir arada analiz etmek yanıltıcı olabilir. Mobil ve masaüstü kullanıcılarının davranışları tamamen farklıdır. Isı haritalarınızı ve kayıtlarınızı cihaza göre segmentlere ayırın. Ayrıca, yeni ziyaretçiler ile geri gelen ziyaretçileri veya farklı trafik kaynaklarından (örn: Google Ads, Organik Arama) gelenleri ayrı ayrı analiz etmek, çok daha derin içgörüler sunar.

Hata 3: Sadece Sorunlara Odaklanmak

Hotjar sadece sorunları bulmak için değildir. Aynı zamanda neyin iyi çalıştığını anlamak için de harikadır. Kullanıcıların en çok tıkladığı, en çok okuduğu ve en sorunsuz geçtiği alanları tespit edin. Bu başarılı elementleri, sitenizin diğer sayfalarında da bir model olarak kullanabilirsiniz.

Profesyonel İpucu: Nitel ve Nicel Veriyi Birleştirin

En güçlü analiz, Hotjar’ın ‘neden’ini (nitel veri) Google Analytics’in ‘ne’si (nicel veri) ile birleştirdiğinizde ortaya çıkar. Analytics’te en yüksek çıkış oranına sahip sayfayı bulun, ardından o sayfa için Hotjar’da bir ısı haritası ve ekran kaydı analizi yapın. Bu iki aracı birlikte kullanmak, size 360 derecelik bir bakış açısı sunar.

Özet ve Sıradaki Adımlar: Artık Sadece Bakmıyor, Görüyorsunuz

Bu rehberin sonuna geldiğinizde, Hotjar’ın basit bir araç olmadığını, web sitenizin kullanıcı deneyimini kökten iyileştirmek için bir içgörü madeni olduğunu anlamış olmalısınız. Artık web sitenize sadece bakmıyor, ziyaretçilerinizin gözünden görüyorsunuz. Unutmayın, her tıklama, her kaydırma ve her tereddüt bir hikaye anlatır. Sizin göreviniz bu hikayeleri dinlemek ve onlara göre hareket etmektir.

Ana Öğrenimler:

Hotjar ‘Neden’i Cevaplar: Geleneksel analitik araçlarının eksik bıraktığı boşluğu doldurur.
Kurulum Basittir: Teknik bilgi gerektirmeden, Google Tag Manager ile dakikalar içinde kurulabilir.
Her Araç Farklı Bir Hikaye Anlatır: Isı haritaları genel eğilimleri, ekran kayıtları bireysel deneyimleri gösterir.
Veri Eyleme Dönüşmelidir: Her gözlem, test edilebilir bir hipoteze dönüşmelidir.
Segmentasyon Kraldır: Mobil vs. masaüstü gibi segmentler, en değerli içgörüleri barındırır.

Hemen Uygulanacaklar Listesi:

Eğer henüz yapmadıysanız, hemen bir Hotjar hesabı oluşturun ve sitenize kurun.
En çok trafik alan 3 sayfanız için (Ana Sayfa, Ürün/Hizmet Sayfası, Blog Yazısı) birer ısı haritası (tıklama ve kaydırma) oluşturun.
Dönüşüm huninizdeki en kritik adımdan (örn: ödeme sayfası) çıkış yapan son 5 kullanıcının ekran kaydını izleyin.
En önemli formunuzda bir ‘Form Analizi’ raporu başlatın.
Bulduğunuz ilk somut ‘kırık deneyim’ için bir A/B testi hipotezi oluşturun.

Bu adımları atmak, sizi varsayımlarla dolu bir dünyadan, veriyle aydınlanmış bir yola taşıyacaktır.